Βήμα Σαλαμίνας

Συνέντευξη : Η Συγγραφέας Μαίρη Παναγιώτου καλεσμενη του Μαριου Καρακατσανη

 Συνέντευξη:  Μάριο Καρακατσάνη

Καλεσμένη : Μαίρη Παναγιώτου.

Βιογραφικό Μαίρης Παναγιώτου.

Η Μαίρη Παναγιώτου γεννήθηκε στο χωριό Άγναντη Φθιώτιδος και είναι μόνιμος κάτοικος Αθηνών. Τον περισσότερο καιρό δραπετεύει στο Ναύπλιο, όπου επιδίδεται στην έρευνα και την συγγραφή των βιβλίων της.

Έχει εργασθεί δεκαπέντε χρόνια ως δασκάλα των Αγγλικών και πολλά χρόνια στην οικογενειακή επιχείρηση. Ανήκει στην γενιά που γαλουχήθηκε μέσα στους πολλούς εκσυγχρονισμούς της μεταπολεμικής περιόδου, οι οποίοι οδήγησαν γρήγορα την κοινωνία σε ρυθμούς καταναλωτισμού.

Πιστεύει πως σκοπός του ανθρώπου είναι να αφήνει πίσω του έργο, για να αποπληρώνει το επίγειο ταξίδι του και να μένει κληρονομιά στους απογόνους. Τις ελεύθερες ώρες της ασχολείται με την αρχαία κλασική γραμματεία και τον εθελοντισμό. Επίσης ταξιδεύει πολύ ως ταξιδευτής -όχι ως τουρίστας- προκειμένου να γνωρίσει τις ιδιοσυγκρασίες και τις ανάγκες του κόσμου.

Είναι παντρεμένη με τον Μάνο Κοζάκο.

Έχει συγγράψει τα μυθιστορήματα: ΠΡΟΓΟΝΟΙ ΚΑΙ ΑΠΟΓΟΝΟΙ, έκδοση 2009. ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΗΣ ΖΩΗΣ, έκδοση 2010, ΦΩΤΕΙΝΗ, ΟΠΩΣ ΦΩΣ, έκδοση 2012. ΔΙΔΥΜΑ ΑΣΤΕΡΙΑ, έκδοση 2014 και το δοκίμιο ΣΤ’ ΑΧΝΑΡΙΑ ΤΗΣ ΑΣΚΗΤΙΚΗΣ, έκδοση 2015, όπου πραγματεύεται τις αξίες της ΑΣΚΗΤΙΚΗΣ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ. Επίσης το μυθιστόρημα ΓΙΑ ΜΙΑ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΖΩΗ, έκδοση 2017, το ιστορικό μυθιστόρημα ΔΕΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΜΙΑ ΜΕΡΑ, έκδοση 2020 και το σύγχρονο μυθιστόρημα ΨΥΧΕΣ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΑ έκδοση Ιανουάριος του 2022.

e-mail: Mary.s.panagiotou@gmail.com facebook: Μαίρη Παναγιώτου, συγγραφέας

          ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ                          

1. Ποιο είναι το πρώτο βιβλίο που διάβασες και θυμάσαι ως παιδί;

Όλα τα κλασικά του Αισώπου, αρχής γενομένης από το ‘’η           Αλεπού και ο κόρακας’’. Μας δίδασκε να προσέχουμε να μην μας ξεγελάσει κάποιος πονηρός.

2. Ποια είναι η πιο παλιά ιστορία που έχεις γράψει και την θυμάσαι ακόμα;

Το πρώτο γραπτό μου ήταν ποίημα, όταν ήμουν στην έκτη τάξη του Δημοτικού σχολείου και είχε θέμα την γέννηση του Χριστού.

3. Ήθελες από μικρός-η ή είχες ονειρευτεί να γίνεις συγγραφέας; και αν ναι τι σε εμπόδισε από το να ξεκινήσεις αμέσως μετά το σχολείο για παράδειγμα, τη συγγραφή βιβλίων;

Όχι δεν είχα ονειρευτεί  να γίνω συγγραφέας. Ίσως να ήμουν γεννημένη για συγγραφέας αλλά δεν το ήξερα. Συνήθιζα να διαβάζω πολύ και να γράφω τις περιλήψεις των βιβλίων χωρίς να συνειδητοποιώ τον λόγο που το έκανα. Πολύ αργότερα ανακάλυψα την συγγραφή και της αφοσιώθηκα.

4. Πως ένιωσες όταν εκδόθηκε το πρώτο σου βιβλίο βλέποντας ουσιαστικά τις σκέψεις σου να αποκτούν υπόσταση και μάλιστα κρατώντας τις στα χέρια σου;

Ειλικρινά συγκινήθηκα βαθιά, δεν το πίστευα. Χάρηκα μέχρι δακρύων.

5. Ποιο ήταν το αγαπημένο σου βιβλίο ως έφηβη;

Στα δεκατρία και δεκατέσσερά μου χρόνια διάβασα μια σειρά βιβλίων για την ζωή των Ίνκας, ο τρόπος ζωής τους, η πίστη στον Θεό Ήλιο, ο τρόπος που άναβαν φωτιά, η σχέση τους με τον έναστρο ουρανό, η λατρεία στα ποτάμια και η σχέση με τα άγρια ζώα.

Μετά τα δεκαπέντε μου μπήκα αμέσως στο διάβασμα των βιβλίων του Νίκου Καζαντζάκη και παραμένω πιστή. Όπως είναι γνωστό έχω γράψει δοκίμιο πάνω στην ‘’Ασκητική’’ του. Είναι μία ανάλυση κατανόησης της Ασκητικής απ’ το ευρύ κοινό.

6. Σε τι σημείο έχεις τον έλεγχο αυτών που συμβαίνουν στην ζωή σου;

Τον έλεγχο ο καθένας προσπαθεί να τον έχει αλλά έχει σημασία πόσο μπορεί. Έχω αποκτήσει θετική σκέψη, βλέπω τα πράγματα μάλλον ορθολογιστικά, έμαθα να δέχομαι επιτυχίες και αποτυχίες χωρίς μεγάλες εξάρσεις, σκέπτομαι πολύ πριν πράξω. Ίσως αυτά να είναι ένας σχετικός έλεγχος.

7. Κάνεις κάτι στο οποίο πιστεύεις ή προσπαθείς να πιστέψεις σε αυτό που κάνεις;

Κάνω πάντα αυτό που πιστεύω για σωστό έστω κι αν βγει λάθος. Σκέπτομαι πριν πράξω γι’ αυτό πιστεύω στις πράξεις μου  και τις υπερασπίζω έως το τέλος.

8. Θα έκανες κάτι παράνομο για να σώσεις κάποιον που αγαπάς;

Κάτι θα έκανα για να σώσω αυτόν που αγαπώ. αλλά όχι τόσο παράνομο που θα βλάψει άλλον. Είναι πιο υγιές να πληρώνει κάποιος  για τις πράξεις του και να συμμορφώνεται.

9. Είσαι αισιόδοξος-η ως άνθρωπος; Πιστεύεις στα happy ends;

Ναι πιστεύω. Όποιο τέλος και να δοθεί σε μια πράξη μας, αν το καλοσκεφθούμε, εκ των υστέρων θα δούμε πως ήταν το καλύτερο για μας

10.Αν η ζωή είναι τόσο σύντομη, γιατί σπαταλάμε τόσο χρόνο κάνοντας πράγματα που δεν μας αρέσουν και την ίδια στιγμή κάνουμε τόσο λίγα πράγματα που αγαπάμε;

Όλα όσα κάνουμε τα θέλουμε ακριβώς την στιγμή που τα κάνουμε ή καλύτερα τα επιλέγουμε την συγκεκριμένη στιγμή. Η ζωή θέτει προβλήματα που πρέπει να λύσουμε. Εμείς κάνουμε το καλύτερο κι ό, τι μπορούμε. Μέσα σ’ αυτά κάνουμε και όσα αγαπάμε περισσότερο.

11.Έχεις κάποια απάντηση σε όσους κατατάσσουν τα βιβλία σε κατηγορίες με επίθετα όπως “ελαφριά” ή “γυναικεία” λογοτεχνία;

Δεν έχω αποστομωτική απάντηση. Ένα ξέρω, πως για όλα τα βιβλία υπάρχει αναγνωστικό κοινό, επομένως όλα τα κείμενα χρειάζονται κι ας διαλέξει ο καθένας αυτό που χρειάζεται.

12.Υπάρχει κάποιο βιβλίο που σου άλλαξε τη ζωή;

Πολλά βιβλία με έχουν επηρεάσει σοβαρά. Ίσως πιο πολύ απ’ όλα το βιβλίο ‘’ΤΑ ΠΡΩΤΕΡΑ ΚΑΙ ΤΑ ΥΣΤΕΡΑ’’ του Αριστοτέλη. Το διάβαζα και προσπαθούσα να το καταλάβω περίπου ένα χρόνο, δεν είμαι σίγουρη πως το κατάλαβα καλά, αλλά πιστεύω πως βγήκα πιο σοφή, πιο ήρεμη, πιο συνειδητοποιημένη.

13.Ποια είναι η πιο περίεργη δουλειά που έχεις κάνει αν φυσικά υπάρχει, πέρα από το συγγραφικό κομμάτι;

Δεν έχω κάνει πολλές δουλειές. Δούλεψα ως δασκάλα Αγγλικών περίπου δεκαπέντε χρόνια και βοήθησα και τον σύζυγο στις επιχειρήσεις του. Περίεργη δουλειά δεν έχω κάνει.

14.Θεωρείς πως θα μπορούσε να συνδυαστεί μια “κλασική” δουλειά με τη συγγραφή βιβλίων;

Αν πιστέψουμε πως η συγγραφή είναι χόμπι, βεβαίως ναι.

Αν όμως πιστέψουμε πως η συγγραφή είναι επάγγελμα βιοπορισμού όχι διότι απαιτεί αμέτρητες εργατοώρες, έρευνα, διάβασμα, μοναξιά, νυχτερινές συνεδρίες με τον εαυτό σου κι αλλαγή τρόπου ζωής.

15.Ποιο είναι το μότο ζωής σου;

Ο Χριστός είναι δρόμος

16.Θα ήθελες να πεις κάτι στους αναγνώστες που σνομπάρουν και δεν διαβάζουν ελληνική λογοτεχνία;

Ναι, κακώς κάνουν που δεν διαβάζουν Έλληνες συγγραφείς. Οφείλουν να ψάχνουν στα βιβλιοπωλεία, να βρίσκουν εκείνους τους  Έλληνες συγγραφείς που τους ταιριάζουν και να τους διαβάζουν. Οφείλουν να το κάνουν αν θέλουν να λέγονται καλοί αναγνώστες. Αλλιώς μάλλον παρασυρόμενους τους βρίσκω.

17.Χάρτινο βιβλίο, ψηφιακό βιβλίο, ή ένας συνδυασμός τους;

Στις σημερινές κοινωνίες έχουν θέση και τα δύο. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία προτιμούν το χάρτινο βιβλίο, αλλά οι νεότεροι το ψηφιακό, πρώτον διότι είναι φτηνότερο και δεύτερον διότι διαβάζουν όπου βρεθούν.

18.Ηλεκτρονικές, online πωλήσεις και ψηφιακά βιβλιοπωλεία: πόσο μπορούν να σταθούν όλα αυτά στην Ελλάδα, με δεδομένη την κρίση και τη δυσπραγία του αναγνωστικού κοινού;

Νομίζω ότι μάλλον θα πάνε καλύτερα στο εξής ειδικά στους νέους ανθρώπους. Οι νέοι μας έχουν μάθει να παραγγέλνουν Ηλεκτρονικά, να διαβάζουν απ’ το κινητό τους, δεν έχουν χρόνο να ξοδέψουν σε επισκέψεις στα κλασικά βιβλιοπωλεία και μπαίνουν πολύ εύκολα απ’ το lap top ή το έξυπνο κινητό τους, γι’ αυτό αγοράζουν και ακριβά κινητά τηλέφωνα για να έχουν ένα πολυεργαλείο για όλα.

19.Ποιες εμπειρίες του παρελθόντος σε έκαναν να νιώσεις ζωντανή;

Οι πρώτες μεταφορικές σφαλιάρες που έφαγα βγαίνοντας στην κοινωνία ως ενήλικη. Αλλιώς τα ήξερα κλεισμένη στο κουκούλι της αγάπης των γονιών μου κι αλλιώς τα βρήκα στις ανοιχτές θάλασσες της κοινωνίας των συμφερόντων.

20.Μπορείς να μάθεις την αλήθεια, αν δεν παλέψεις για αυτήν;

Δεν μπορείς, η αλήθεια οφείλει να είναι εμπρός στα μάτια όλων αλλά δεν είναι. Την κρύβουν τα συμφέροντα κι επομένως οφείλεις να την ψάξεις και να την ανακαλύψεις.

21.Θυμάσαι πόσο στεναχωρημένος/η ήσουν πριν από 5 χρόνια; Είχε πράγματι τόσο μεγάλη σημασία;

Θυμάμαι αλλά δεν άξιζε τον κόπο. Εγώ στεναχωρήθηκα πολύ κι όταν πέρασε ο καιρός και είδα το θέμα αλλιώς και στις πραγματικές του διαστάσεις, το ξεπέρασα και γελούσα. Στο τέλος και πριν περάσει το εξάμηνο το θέμα λύθηκε μόνο του κι όλα πήγαν καλά

22.Ποια ήταν η πιο χρήσιμη συμβουλή που σου έχουν δώσει επάνω στην συγγραφή;

Δεν βρέθηκε κανείς να μου δώσει αξιόλογη συμβουλή. Μόνη μου τα κατάλαβα όλα, μόνη μου εκπαιδεύτηκα μέσα απ’ τα λάθη μου. Αλλά εγώ θέλω να βοηθώ τους νεότερους σε ό, τι χρειασθούν.

23.Πες μας ένα βιβλίο που έχεις διαβάσει πολλές φορές (και γιατί).

Πολλές φορές και επισταμένως όπως είπα και πιο πάνω , έχω διαβάσει ‘’ΤΑ ΠΡΏΤΕΡΑ ΚΑΙ ΤΑ ΥΣΤΕΡΑ’’ του Αριστοτέλη. Δύσκολο αλλά εθιστικό πόνημα. Όσο δεν το καταλάβαινα τόσο λάτρευα να το διαβάζω. Λες και επικοινωνούσε με την ψυχή μου, με το πνευματικό μου κομμάτι.

24.Υπάρχει κάτι που να θαυμάζεις σε άλλους συγγραφείς και που θα ήθελες να το είχες;

Που θα ήθελα να έχω όχι, θέλω να είμαι εγώ και να γράφω όπως μπορώ καλύτερα. Αλλά θαυμάζω τους συγγραφείς της επιστημονικής φαντασίας.

25.Ποιο είναι το βιβλίο για το οποίο αισθάνεσαι ένοχος-η που για οποιοδήποτε λόγο ως τώρα δεν έχεις καταφέρει ακόμα να διαβάσεις;

Ένοχη δεν αισθάνομαι για κανένα. Έχω πολλά βιβλία υπόψη μου να διαβάσω και θα το κάνω μόλις μπορέσω ένα – ένα. Έχω τόση πολλή δουλειά, διάβασμα και έρευνα που δεν αισθάνομαι ένοχη, απλά διαβάζω και συνεχίζω αενάως.

26.Θεωρείς πως ένας νόμος που έχει ξεπεραστεί για τα πλαίσια μιας σύγχρονης κοινωνίας πρέπει να αλλάζει;

Ολόκληρο το νομικό πλαίσιο μιας Χώρας οφείλει να ανανεώνεται συνεχώς. Να προστίθενται άρθρα που βοηθούν και ξεμπλοκάρουν την κοινωνία στους παλαιότερους νόμους κι όταν αυτό δεν φτάνει, τότε να αλλάζει ολοκληρωτικά. Ο κόσμος έχει ανάγκη από ευέλικτη νομοθεσία, νομοθεσία με φαντασία που θα αναγνωρίζει προχωρημένους πολίτες. Που ο νόμος θα προδιαθέτει τον άνθρωπο να γίνει ξεχωριστός πολίτης, θα του δίνει πλατφόρμα να πατήσει και να προχωρήσει στο μέλλον.

27.Αυτό που χρειάζεται ο κόσμος είναι περισσότερους σταθερούς ή ιδεαλιστές πολίτες;

Και τα δύο φυσικά. Ο Ιδεαλιστής γεννά μελλοντικές ιδέες και οι σταθεροί πολίτες προχωρούν συνετά, ο ένας στηρίζεται στον άλλον.

28.Υπάρχει κάποιο ασυνήθιστο πάθος ή χόμπι που έχεις και θα ήθελες να το μοιραστείς  μαζί μας;

Ασυνήθιστο πάθος δεν έχω, ούτε επιτρέπω στον εαυτό μου να ξεφεύγει χωρίς λόγο. Μία τρέλα απέκτησα μεγαλώνοντας αυτή της συγγραφής και μία άλλη η μεγάλη μου αγάπη για την θάλασσα.

29.Υπάρχει ιδανική στιγμή για να γράψει κάποιος;

Υπάρχει ιδανική στιγμή κι είναι την ώρα που έχει κάτι σωστό να πει στην κοινωνία. Δεν έχει σημασία πόσο χρόνων είναι, δεν έχει σημασία τι ώρα είναι. Σημασία έχει αν έχει ωριμάσει κάτι καλό μέσα του ή θα γράψει σκουπίδια.

30.Όταν σε κρίνουν άδικα για κάτι που δεν έχεις κάνει αισθάνεσαι κάποιας μορφής ενοχή;

Ναι αισθάνομαι ενοχή απέναντι στον εαυτό μου επειδή δεν αξιώθηκα να τον προφυλάξω, αλλά το κακό με μένα είναι ότι δεν μπορώ να αντιδράσω σε όσους με κατηγορούν. Σκέπτομαι, τι να πω σε κάποιον που δεν ξέρει τι λέει, ποια η αξία να λογομαχήσω μαζί του. καμία

31.Ποια ήταν η πιο παράξενη ή πιο αμήχανη συνάντηση με συγγραφέα που είχες;

Όταν του συστήθηκα ως συνάδελφος κι εκείνος με κοίταξε λες κι ήμουν παιδί και δεν ήξερα σε ποιόν απευθυνόμουν.

32.Το «φτυάρι» είναι για το «σκάβω» ότι το «μαχαίρι» για το…;

… κόβω πατατούλες στην κουζίνα μου.

33.Εάν μπορούσες να καλέσεις σε δείπνο οποιονδήποτε συγγραφέα, νεκρό ή ζωντανό, ποιος θα ήταν και τι θα του σέρβιρες;

Έχω πολλούς αποδημήσαντες εις Κύριον και κάθε φορά σκέπτομαι άλλον. Τώρα μόλις σκέφτηκα τον Καρκαβίτσα έτσι για να μιλήσω λίγο μαζί του για τις ηθογραφίες του, μπορεί κάτι να διδασκόμουν.

34.Εάν μπορούσες να έχεις κάποια υπερδύναμη, ποια θα ήταν;

Θα ήθελα να μην γεννιούνται άρρωστα παιδιά

35.Αν τύχει και γραφτεί ένα άδικο άρθρο για εσένα και τα έργα σου, έχεις περισσότερο την τάση να το ξεχάσεις; να πληγωθείς; ή να αισθανθείς πως θα φάει η μύγα σίδερο και το κουνούπι ατσάλι;

Δεν ασχολούμαι με κριτικές. Ας πουν ό, τι θέλουν, ας γράψουν ό, τι νομίζουν, αρκεί που εκείνοι ασχολούνται μαζί μου. Εγώ έτσι κι αλλιώς φροντίζω να κάνω καλύτερα αυτό του ξέρω.

36.Θεωρείς πως η χρήση βίας είναι ορισμένες φορές απαραίτητη επειδή δεν είναι πάντοτε εφικτό να πετύχει κανείς αυτό που θέλει σταδιακά, με λογικές μεθόδους;

Δεν ξέρω τι εννοείται ‘’χρήση βίας’’. Να δείρω κάποιον όχι, να συκοφαντήσω κάποιον αποκλείεται, να αφήσω τον χρόνο να αποδείξει τα γεγονότα μάλλον προτιμώ. Ίσως και να πιέζω την κατάσταση λίγο παραπάνω. Η βία βεβαίως είναι μέσα στον βίο μας, σπρώχνω και προχωρώ αλλά εγώ δεν το επιδιώκω.

37.Αν ήξερες, ότι όλοι όσοι γνωρίζεις θα πεθάνουν αύριο, ποιον θα επισκεπτόσουν τελευταίο;

Τον αδερφό μου, επειδή γεννηθήκαμε απ’ την ίδια μήτρα με τον ίδιο σπόρο και θεωρώ πως είμαστε ταυτόσημοι. Αν είναι να φύγει πρώτος θα ήθελα να ζήσω μαζί του την τελευταία του μέρα αναπολώντας τα μικρά μας χρόνια, τα παιχνίδια μας και τις ζαβολιές μας. Απόλαυση φίλοι μου! Μ’ αυτές τις εικόνες θα ήθελα κι εγώ κάποτε να ταξιδέψω στις πόες του παραδείσου.

38.Τι θα έκανες διαφορετικά, αν γνώριζες ότι κανείς δεν θα σε κρίνει;

Δεν μού ‘ρχεται τώρα αλλά σίγουρα κάποια τρέλα για να έχω καλές αναμνήσεις

39.Πότε ήταν η τελευταία φορά που άκουσες τον χτύπο της καρδιάς σου (από αληθινή συγκίνηση);

Είναι περισσότερες από μία φορές αλλά μιας και μιλάμε συγγραφικά, όταν έπιασα στα χέρια μου το βιβλίο μου ΠΡΟΓΟΝΟΙ ΚΑΙ ΑΠΌΓΟΝΟΙ, επειδή ήταν το πρώτο.

ΜΑΡΙΟΣ ΚΑΡΑΚΑΤΣΑΝΗΣ : Σας ευχαριστούμε πάρα πολύ για την άμεση ανταπόκριση στην συνέντευξή μας. Σας ευχόμαστε να είναι πάντα καλοτάξιδα τα έργα σας!

Μαίρη Παναγιώτου.  Ευχαριστώ πολύ κι εγώ για την φιλοξενία, εύχομαι κάθε καλό. Εύχομαι στους αναγνώστες μου να με διαβάζουν με ανοιχτή καρδιά και να μου γράφουν τις εντυπώσεις τους ειλικρινά όποιες κι αν είναι. Έτσι γίνομαι καλύτερη συγγραφέας.