Βήμα Σαλαμίνας

Συνέντευξη : Ο Παναγιώτης Αρχοντης καλεσμενος της Χριστινας Νακου

Συνέντευξη : ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΝΑΚΟΥ                                                    Καλεσμενος : ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΡΧΟΝΤΗΣ 

Καλημέρα αγαπημένοι μου φίλοι. Σήμερα έχουμε την χαρά να φιλοξενήσουμε στην παρέα μας τον Παναγιώτη Αρχοντή.

Χ.Ν. Μίλησε μας λίγο για σένα.
Π.Α. Είμαι απόστρατος αξιωματικός του Ελληνικού στρατού και εδώ και 1 χρόνο συγγραφέας. Ζω μόνιμα στη Γαλλία, στο μαγευτικό Στρασβούργο. Είμαι 53 ετών, παντρεμένος με την Νικόλ και έχω 2 αγόρια 12 και 17 ετών αντίστοιχα.
Μου αρέσει το διάβασμα φυσικά, το κολύμπι, η μουσική και τα μυστήρια. Λατρεύω την Ελλάδα και την ομορφιά της.

Χ.Ν. Πες μας λίγα λόγια για τα βιβλία σου και σε τι πραγματεύονται;
Π.Α. Τα 2 βιβλία που έχω εκδώσει έως τώρα, πραγματεύονται ευρεία κοινωνικά προβλήματα και πάντα προσπαθώ να περάσω κάποια μηνύματα μέσα από αυτά. Στον Έβρο, αναφέρεται το θέμα της
μετανάστευσης από όλες τις οπτικές και το πρόβλημα της γειτνίασης των λαών στο ποτάμι, με ότι συνεπακόλουθο έχει αυτό για τις ανθρώπινες  σχέσεις. Όλα αυτά μέσα από το πρίσμα του φανατισμού, που δυστυχώς
είναι ορατός. Εκεί λοιπόν βλέπουμε αν μπορεί να επιβιώσει μια πραγματική φιλία και πόσο δυνατή μπορεί να είναι η αγάπη.

Στο Θα σου πω…πώς έζησε, το μεγάλο πρόβλημα της τρομοκρατίας έρχεται στην Ελλάδα και χτυπάει την πόρτα μας με τις απαγωγές των παιδιών. Κι εκεί βλέπουμε, ποιά θα μπορούσε να είναι η αντίδραση μας. Θίγεται το θέμα
της παράδοσης και της διατήρησης της ιστορίας, όπως και η έλλειψη σεβασμού προς την φύση, η απογύμνωση του σύγχρονου ανθρώπου από τις ηθικές αξίες και τα ιδανικά και παράλληλα η δύναμη της ευγένειας
και της αυταπάρνησης.

Χ.Ν. Ποιο είναι το πρώτο βιβλίο που διάβασες και θυμάσαι ως παιδί;
Π.Α. Θα απαντήσω για την σχολική ηλικία και όχι για τα παραμύθια που διαβάζαμε όλοι σαν παιδιά. Είναι λοιπόν το Παραμύθι χωρίς όνομα, από την μεγάλη Πηνελόπη Δέλτα.

Είναι ένα εξαιρετικό βιβλίο, που θα έπρεπε να διδάσκεται, κατά το πρότυπο πολλών ευρωπαϊκών χωρών, που
γνωρίζουν την λογοτεχνία στα παιδιά από πολύ μικρά.

Χ.Ν. Ποια είναι η πιο παλιά ιστορία που έχεις γράψει και την θυμάσαι ακόμα;
Π.Α. Είναι ένα μικρό διήγημα που το ονόμασα Φύλακας Άγγελος και αφορούσε την αγάπη και την προστασία που έδινε ένας πατέρας προς την κόρη του, η οποία κακοποιήθηκε σωματικά.

Πρόσφατα μάλιστα, είχα την ευκαιρία να το δημοσιεύσω και να συμπεριληφθεί σε ένα ανθολόγιο
λογοτεχνίας, που κυκλοφόρησε πριν μισό χρόνο περίπου.

Χ.Ν. Είχες από μικρός ονειρευτεί να γίνεις συγγραφέας; Και αν ναι τι σε εμπόδισε από το να ξεκινήσεις αμέσως μετά το σχολείο για παράδειγμα τη συγγραφή βιβλίου;
Π.Α. Θα πω ότι δεν τολμούσα να σκεφτώ κάτι τέτοιο, αν και το ήθελα. Ήθελα να νιώσω ότι πατάω καλά στα πόδια μου πριν αποτολμήσω να γράψω κάτι και περίμενα την κατάλληλη στιγμή.

Αυτή ήρθε κατά την διάρκεια της πανδημίας, με τα γεγονότα στον Έβρο πριν δύο χρόνια περίπου.

Χ.Ν. Πως ένιωσες όταν εκδόθηκε το πρώτο σου βιβλίο βλέποντας ουσιαστικά τις σκέψεις σου να αποκτούν υπόσταση και μάλιστα κρατώντας τες στα χέρια σου; Και πες μας δυο λόγια για αυτό.
Π.Α. Το συναίσθημα είναι απερίγραπτο γιατί είναι πολυδιάστατο. Από την μία νιώθεις μια απίστευτη χαρά και ευτυχία, ειδικά κρατώντας στα χέρια το βιβλίο σου και από την άλλη ο τρόμος που βιώνεις μέχρι να ακούσεις τα
πρώτα ευμενή σχόλια είναι πρωτόγνωρος.

Μια έκρηξη αισθήσεων θα έλεγα, που σε κατακλύζει και σε ανεβοκατεβάζει κατά περίπτωση.

Ευτυχώς για μένα από ότι φαίνεται, η χαρά και η ευτυχία ήρθαν και σταθεροποιήθηκαν με την έμπρακτη αγάπη των αναγνωστών μου.

Χ.Ν. Ποιο ήταν το αγαπημένο σου βιβλίο ως έφηβος.
Π.Α. Πολλά είναι αυτά που αγάπησα. Πριγκιπέσσα Ιζαμπώ, Τα μυστικά του βάλτου, η Χίμαιρα και άλλα τόσα.. Νομίζω όμως ότι θα ξεχώριζα ένα, για τα μηνύματα που περνάει κατά του πολέμου. Είναι το Η ζωή εν τάφω
του Στρατή Μυριβήλη.

Χ.Ν. Είσαι αισιόδοξος ως άνθρωπος; Πιστεύεις στα happy ends;
Π.Α. Είμαι γενικά αισιόδοξος. Δεν ξέρω αν τα happy ends είναι και ότι καλύτερο βέβαια, ανάλογα στην περίπτωση. Αλλά γενικά με διακατέχει αισιοδοξία. Νομίζω ότι μόνο έτσι μπορούμε να βρούμε την δύναμη να ξεπεράσουμε το καθετί στη ζωή μας.

Χ.Ν. Έχεις κάποια απάντηση σε όσους κατατάσσουν τα βιβλία σε κατηγορίες με επίθετα όπως ΄΄ελαφριά΄΄ ή ΄΄γυναικεία΄΄ λογοτεχνία;
Π.Α. Για μένα δεν υπάρχει ελαφρύ ή βαρύ βιβλίο. Και ο όρος γυναικεία λογοτεχνία είναι πολύ ρατσιστικός χαρακτηρισμός. Είμαι εντελώς αντίθετος από κάθε τι ρατσιστικό. Πιστεύω βαθιά ότι δεν πρέπει να κατηγορείται κανείς αναγνώστης για το τι διαβάζει όπως και κανείς συγγραφέας για το τι γράφει.

Χ.Ν. Υπάρχει κάποιο βιβλίο που σου άλλαξε τη ζωή;
Π.Α. Δεν νομίζω ότι άλλαξε η ζωή μου από κάποιο βιβλίο. Καλυτέρευσε και εξελίχθηκε σαφώς από κάθε βιβλίο που διάβασα.

Αν έλεγα ότι επηρεάστηκα από κάποιο, αυτό θα ήταν το “Κόλαση-Καθαρτήριο- Παράδεισος” του Δάντη, που πιστεύω ότι πρέπει να διαβαστεί από όλους, μιας που αποτελεί μεγάλο έργο της Παγκόσμιας Κλασικής Λογοτεχνίας.

Χ.Ν. Ποια είναι η πιο περίεργη δουλειά που έχεις κάνει, αν φυσικά υπάρχει, πέρα από το συγγραφικό κομμάτι;
Π.Α. Δεν υπάρχει. Πριν ασχοληθώ με την συγγραφή, ήμουν εν ενεργεία αξιωματικός του Ελληνικού στρατού.

Χ.Ν. Θεωρείς πως θα μπορούσε να συνδυαστεί μια ΄΄κλασσική΄΄ δουλειά με τη συγγραφή βιβλίων;
Π.Α. Σαφώς. Αρχικά να πω ότι δεν θεωρώ την συγγραφή απλά μια δουλειά. Πιστεύω ότι είναι κάτι παραπάνω από βιοποριστικό επάγγελμα.
Μπορεί λοιπόν να συνδυαστεί με μια οποιαδήποτε κλασική δουλειά, εφόσον βέβαια υπάρχει ο απαιτούμενος ελεύθερος χρόνος.

Χ.Ν. Ποιο είναι το μότο της ζωής σου;
Π.Α. Η ευγένεια δεν είναι αδυναμία. Νομίζω αν πω και άλλα σχετικά με αυτό, τότε θα χάσει τη σημασία και την σημαντικότητα του.

Η ευγένεια δεν είναι αδυναμία λοιπόν. Σε πείσμα πολλών που είναι λάτρεις των υλικών και μόνο αγαθών.

Χ.Ν. Θα ήθελες να πεις κάτι στους αναγνώστες που σνομπάρουν και δεν διαβάζουν ελληνική λογοτεχνία;
Π.Α. Η Ελληνική λογοτεχνία αποδεικνύει από μόνη της την αξία και το ειδικό βάρος της. Αρχίζοντας από τους μεγάλους κλασικούς μέχρι σήμερα, κάθε χρόνο εκδίδονται πολλά αξιόλογα βιβλία και μάλιστα το ίδιο καλά με
την ξένη λογοτεχνία.

Κάνουν τεράστιο λάθος όσοι σνομπάρουν τους εγχώριους συγγραφείς και θα τους πρότεινα να ανοίξουν την οπτική τους και να απολαύσουν τα λογοτεχνήματα στη χώρα μας.

Χ.Ν. Χάρτινο βιβλίο, ψηφιακό βιβλίο ή ένας συνδυασμός τους;
Π.Α. Συναισθηματικά απαντώντας, θα έλεγα χάρτινο χωρίς δεύτερη σκέψη. Δυστυχώς όμως στη σύγχρονη κοινωνία μας, που κατά το μεγαλύτερο ποσοστό είναι αυτοματοποιημένη, το ψηφιακό βιβλίο τείνει να γίνει μια απαραίτητη συνήθεια.

Αν μπορούσε να κρατηθεί μια ισορροπία και εδώ, τότε το αποτέλεσμα θα ήταν άριστο.

Χ.Ν. Ηλεκτρονικές, online πωλήσεις και ψηφιακά βιβλιοπωλεία: πόσο μπορούν να σταθούν όλα αυτά στην Ελλάδα, με δεδομένη την κρίση και τη δυσπραγία του αναγνωστικού κοινού;
Π.Α. Δυστυχώς η οικονομική κρίση, που συνεχίζει να βιώνει η χώρα μας επηρεάζει και αυτόν τον τομέα. Πιστεύω ότι τα επόμενα χρόνια θα είναι κρίσιμα για το μέλλον σ’ αυτόν τον τομέα.

Χ.Ν. Ποια ήταν η πιο χρήσιμη συμβουλή που σου έχουν δώσει επάνω στη συγγραφή;
Π.Α. Μην χάσεις τον ρομαντισμό σου. Νομίζω ότι ο χαμένος ρομαντισμός αποτελεί την λύση-απάντηση σε πολλά ερωτήματα του σήμερα.

Πώς γίναμε έτσι, γιατί δεν λέμε καλημέρα σε αγνώστους στον δρόμο, γιατί δεν δίνουμε την θέση μας σε ηλικιωμένους, γιατί δεν σεβόμαστε τα λόγια τους και πολλά άλλα.

Προσπαθώ λοιπόν να μην τον χάσω και νομίζω ότι λειτουργεί απόλυτα.

Χ.Ν. Πες μας ένα βιβλίο που έχεις διαβάσει πολλές φορές (και γιατί;)
Π.Α. Εκτός από αυτά που προανέφερα θα έλεγα το 10 του Καραγάτση,  γιατί σκιαγραφεί με άψογο και μοναδικό τρόπο την κοινωνία, με ό,τι την αποτελεί.

Χ.Ν. Υπάρχει κάτι που να θαυμάζεις σε άλλους συγγραφείς και που θα ήθελες να το είχες;
Π.Α. Θαυμάζω γενικά ανθρώπους που δεν είναι υπερφίαλοι και βοηθούν τους νέους στον τομέα τους, αλλά και έξω από αυτόν.

Αυτό προσπαθώ να κάνω και εγώ και θα προσπαθήσω να μην το χάσω όσο δύσκολο και αν αποδειχτεί.

Χ.Ν. Ποιο είναι το βιβλίο για το οποίο αισθάνεσαι ένοχος που για οποιοδήποτε λόγο ως τώρα δεν έχεις καταφέρει ακόμα να διαβάσεις;
Π.Α. Είναι πολλά τα βιβλία λόγω του ότι μένω μόνιμα στην Γαλλία.
Προσπαθώ όμως να καλύψω το κενό κάθε καλοκαίρι που κατεβαίνω στον τόπο μας. Κουβαλάω και κάποια μαζί μου για τον χειμώνα. Για φέτος έχω αρκετά στη λίστα..

Χ.Ν. Εάν δεν ήσουν συγγραφέας θα ήσουν…
Π.Α. Αν δεν ήμουν στρατιωτικός και μετέπειτα συγγραφέας, θα ήμουν αρχαιολόγος ή ωκεανολόγος. Αρχαία ιστορία και θάλασσα είναι οι μεγάλες μου αγάπες.

Χ.Ν. Θεωρείς πως ένας νόμος που έχει ξεπεραστεί για τα πλαίσια μιας σύγχρονης κοινωνίας πρέπει να αλλάζει;
Π.Α. Αρκεί να μην θίγει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Ας μην ξεχνάμε ότι η κοινωνία είναι οι άνθρωποι που την αποτελούν.

Υπάρχουν κάποιες κόκκινες γραμμές που πάνω σ’ αυτές έχει οικοδομηθεί το σταθερό οικοδόμημα κάθε κοινωνίας. Για να φτάσουμε να λέμε ότι ένας νόμος είναι παρωχημένος, πρέπει να συντρέξουν πολλοί παράγοντες. Αν όντως
συμβαίνει αυτό, τότε ο νομοθέτης οφείλει να έχει καθαρό μυαλό για να κρίνει αν η κατάργηση του θα δημιουργήσει ρωγμή στο κοινωνικό σύνολο.

Αν όχι, τότε σίγουρα δεν υπάρχει λόγος ύπαρξης. Με σεβασμό πάντα στο κύτταρο της κοινωνίας, που είναι ο ίδιος ο άνθρωπος.

Χ.Ν. Αυτό που χρειάζεται ο κόσμος είναι περισσότερους σταθερούς ή ιδεαλιστές πολίτες;
Π.Α. Κι εδώ η χρυσή ισορροπία αποτελεί την απάντηση. Παν μέτρον Άριστον όπως έλεγαν οι αρχαίοι σοφοί μας.

Χ.Ν. Υπάρχει κάποιο ασυνήθιστο πάθος ή χόμπι που έχεις και θα ήθελες να το μοιραστείς μαζί μας;
Π.Α. Πολύ συνηθισμένο θα έλεγα. Διάβασμα. Διάβασμα. Διαβάστε παντού. Έχετε πάντα μαζί σας ένα βιβλίο. Ανοίξτε το βιβλίο και όχι το κινητό ακόμη και για 2-3 λεπτά.

Πολλά περισσότερα θα κερδίσετε και θα έχετε κάτι να σας περιμένει στο επόμενο διάλειμμα σας.

Χ.Ν. Υπάρχει ιδανική στιγμή για να γράψει κάποιος;
Π.Α. Όχι. Νομίζω κάθε συγγραφέας που σέβεται τον εαυτό του, αλλά πρωτίστως το αναγνωστικό του κοινό δεν γράφει ούτε υπό πίεση, αλλά ούτε και κατα παραγγελία.

Ο συγγραφέας γράφει όταν έρθει η έμπνευση και με συγγραφική πειθαρχία.

Χ.Ν. Όταν σε κρίνουν άδικα για κάτι που δεν έχεις κάνει αισθάνεσαι κάποιας μορφής ενοχή;
Π.Α. Ενοχή νιώθω μόνο για ότι έχω κάνει και πιστεύω ότι δεν με χαρακτηρίζει. Όταν δεν έχω κάνει κάτι και μάλιστα κατηγορούμαι γι’ αυτό, τότε νιώθω λύπη για αυτόν που με κατηγορεί.

Και προσπαθώ να το αποβάλλω, ως τοξικό από το περιβάλλον μου, γιατί “τρώει” πολλά από εμένα. Από χρόνο ως συναισθήματα.

Χ.Ν. Ποια ήταν η πιο παράξενη ή πιο αμήχανη με συγγραφέα που είχες;

Χ.Σ. Όταν ρωτήθηκα γιατί δεν τον διάβασα ακόμη, ενώ μου είχε ήδη αναφέρει ότι δεν με είχε διαβάσει και θα προσπαθούσε να με διαβάσει.

Χ.Ν. Το ΄΄φτυάρι΄΄ είναι για το ΄΄σκάβω΄΄ότι το ΄΄μαχαίρι΄΄ για το…;
Χ.Σ. “Κόβω” θα έλεγα. Με όλη την σημασία της λέξεως.

Χ.Ν. Εάν μπορούσες να καλέσεις σε δείπνο οποιονδήποτε συγγραφέα, νεκρό ή ζωντανό, ποιος θα ήταν και τι θα του σέρβιρες;
Π.Α. Καζαντζάκης εννοείται και θα σέρβιρα σταμναγκάθι, μυζήθρα και ρακί.

Χ.Ν. Εάν μπορούσες να έχεις κάποια υπερδύναμη, ποια θα ήταν;
Π.Α. Καμία. Δεν θα ήθελα. Προτιμώ άνθρωπος κατ' εικόνα και καθ' ομοίωση.

Χ.Ν. Αν τύχει και γραφτεί ένα άδικο άρθρο για εσένα και τα έργα σου, έχεις περισσότερο την τάση να το ξεχάσεις; Να σε πληγώσει;  Ή να αισθανθείς πως θα φάει η μύγα σίδερο και το κουνούπι ατσάλι;
Π.Α. Τουναντίον. Θα το μελετήσω και θα πάρω ότι αντικειμενικό στοιχείο μπορεί να με διορθώσει. Οτιδήποτε άλλο θα το αποκλείσω ακόμη και από τις σκέψεις μου. Στον χώρο μας θα πρέπει αυτά να τα περιμένουμε.

Χ.Ν. Πολλοί τραγουδάνε στο μπάνιο! Εσύ διαβάζεις… ή τραγουδάς;
Π.Α. Χαχα! Τίποτα από τα δύο. Απλά το απολαμβάνω.

Χ.Ν. Θεωρείς πως η χρήση βίας είναι ορισμένες φορές απαραίτητη επειδή είναι πάντοτε εφικτό να πετύχει κανείς αυτό που θέλει σταδιακά, με λογικές μεθόδους;
Π.Α. Η βία είναι βία όπως και να υπάρξει. Καλό είναι να αποφεύγεται με κάθε τρόπο. Αν είναι όμως να αποφευχθεί μεγαλύτερης μορφής βία και αποδεδειγμένα έχουν ληφθεί όλα τα μέτρα προηγουμένως χωρίς αποτέλεσμα, τότε πρόκειται για κάτι αναπόφευκτο και νομίζω κανείς δεν θα μπορούσε να εμποδίσει κάτι τέτοιο.

Φανταστείτε τι θα γινόταν αν οι εκπρόσωποι του νόμου δεν επενέβαιναν δυναμικά για να αφοπλίσουν έναν
εν δυνάμει τρομοκράτη ή δολοφόνο.

Χ.Ν. Αν έβλεπες ένα πεφταστέρι τι ευχή θα έδινες;
Π.Α. Να γεμίσει ο κόσμος σχολεία και να μην υπάρξει παιδί χωρίς θρανίο και σχολική τσάντα.

Χ.Ν. Φαντάσου πως βρίσκεσαι πάνω σε ένα σύννεφο. Που θα ήθελες να σε ταξιδέψει και γιατί;
Π.Α. Νομίζω στην εποχή των Σταυροφοριών. Έχει ένα μυστήριο εκείνη η εποχή.

Χ.Ν. Αυτη τη περίοδο συγγραφικά που σε συναντώ;
Π.Α. Γράφω την συνέχεια του ΘΑ ΣΟΥ ΠΩ…ΠΩΣ ΕΖΗΣΕ, με τίτλο ΟΙ ΦΥΛΑΚΕΣ η οποία θα κυκλοφορήσει το καλοκαίρι με επίσημη πρώτη στην έκθεση βιβλίου του Ζαππείου.

Χ.Ν. Ποια συμβουλή θα έδινες στους νέους συγγραφείς;
Π.Α. Να μην απογοητεύονται και να κυνηγούν το όνειρο τους. Όσο κλισέ και αν ακούγεται, νομίζω ότι αυτό πρέπει να έχουν στο νου τους και να το πράξουν χωρίς δισταγμό.

 ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΝΑΚΟΥ : Παναγιώτη, σε ευχαριστούμε από καρδιάς που ήσουν απόψε μαζί μας.

Ήταν μεγάλη τιμή για εμάς. Το  salaminionvima, το authoring melodies και εγώ σου ευχόμαστε καλοτάξιδα όλα σου τα βιβλία και καλή επιτυχία στην παρουσίαση.