Βήμα Σαλαμίνας

Συνέντευξη : Του Συγγραφέα Στελιου Κιλημαντζου στην Χριστινα Νακου

 

Χ.Ν  Μίλησε μας λίγο για σένα. Με τι ασχολείσαι; Που γεννήθηκες και πότε;

Σ.Κ   Σας ευχαριστώ και εγω για την πρόσκληση κ . Νάκου

Γεννήθηκα στον Βύρωνα πριν από 41 χρόνια και έχω
περάσει όλη μου τη ζωή μεταξύ Βύρωνα και Παγκρατίου, με ένα
μικρό διάλειμμα για μεταπτυχιακό και στρατό.

Ασχολούμαι επαγγελματικά με τη μετάφραση και διερμηνεία και αγαπάω  πολύ τα βιβλία, τα κόμικ, τη μουσική και τον κινηματογράφο.

Χ.Ν    Πότε ξεκίνησες να γράφεις και περιέγραψε μας τα βιβλία σου.

Σ.Κ  Ξεκίνησα να γράφω στο δημοτικό μικρές ιστορίες που διάβαζα στην τάξη και γελούσαμε με τους συμμαθητές μου.

Όμως δεν είχα καταφέρει ποτέ να ολοκληρώσω μια πιο σοβαρή προσπάθεια.

Αργότερα στο πανεπιστήμιο, άρχισα να γράφω πιο τακτικά και έτσι γεννήθηκαν τα δύο πρώτα μου βιβλία: Το Χρονικό της Παγωμένης Ηπείρου και Για τον Θρόνο της Θερίνια, δύο μυθιστορήματα επικής φαντασίας.

Αργότερα και ενώ πλέον εργαζόμουν, ξεκίνησα να γράφω Το Διαμάντι των Θεών, στο ίδιο ύφος με τα προηγούμενα, ενώ αργότερα έγραψα το Μέμνων και Θέμις, ένα cyberpunk μυθιστόρημα με στοιχεία noir και αρχαίας ελληνικής μυθολογίας.

Από το 2017 και μετά έγραφα το τελευταίο μου πόνημα που τελικά ονόμασα Ανάμεσα στην Αλθαία και τον Ελλέβορο.

Κυκλοφόρησε πριν ένα μήνα και αποτελεί συνέχεια του δεύτερου μυθιστορήματός μου: Για τον Θρόνο της Θερίνια. Έχω επίσης δημοσιεύσει ένα διήγημα στο blog μου με τίτλο Ο Αναντικατάστατος.

Χ.Ν  . Ποιο είναι το πρώτο βιβλίο που διάβασες και θυμάσαι ως παιδί;

Σ.Κ Μου φαίνεται ήταν ο Δεκαπενταετής Πλοίαρχος του Ιουλίου Βερν ή τα Τέρατα της Θάλασσας του ίδιου συγγραφέα.

Ήταν βιβλία που είχαν αλλάξει εντελώς την άποψή μου για την ανάγνωση βιβλίων, αφού μέχρι τότε τη θεωρούσα αγγαρεία και περισσότερο σχετική με μαθήματα και υποχρεώσεις παρά με διασκέδαση. Ένα κομβικό σημείο στη ζωή μου ήταν και η
ανάγνωση του Χόμπιτ όταν ήμουν μαθητής γυμνασίου.

Τότε στράφηκα ολοκληρωτικά στη φαντασία.

Χ.Ν . Ποια είναι η πιο παλιά ιστορία που έχεις γράψει και την θυμάσαι  ακόμα;

Σ.Κ   Είναι οι ιστορίες που έγραφα στο δημοτικό για έναν γκαφατζή ντετέκτιβ που περισσότερο από τύχη και πολύ λιγότερο

Χ.Ν  Από ικανότητα, κατάφερνε να εξιχνιάζει μυστήρια και να νικάει
τους κακούς.

Σ. Κ  Είχαμε ένα δάσκαλο που μας έβαζε άσκηση να γράφουμε μια έκθεση την εβδομάδα, χρησιμοποιώντας υποχρεωτικά κάποιες λέξεις.

Έτσι κάθε βδομάδα γεννιόταν μια νέα περιπέτεια. Καμιά φορά γελούσε και ο δάσκαλος με τις
ιστορίες και έτσι έπαιρνα κουράγιο και συνέχιζα να γράφω.
Δυστυχώς αυτά τα κείμενα έχουν χαθεί πια, αφού τότε δεν έπαιρνα το γράψιμο στα σοβαρά και δεν τα είχα φυλάξει.

 

Χ.Ν   Ήθελες από μικρός-η ονειρευτεί να γίνεις συγγραφέας; και αν ναι τι σε εμπόδισε από το να ξεκινήσεις αμέσως μετά το σχολείο για παράδειγμα, τη συγγραφή βιβλίων;

Σ.Κ Στο γυμνάσιο και στο λύκειο δεν ασχολήθηκα ιδιαίτερα με το γράψιμο, με εξαίρεση κάποια
κόμικ που είχα φτιάξει, ίσως γιατί με απασχολούσαν άλλα πράγματα τότε.

Όμως αργότερα στο πανεπιστήμιο, μου μπήκε ξανά το μικρόβιο και οι συνθήκες ήταν πλέον καλύτερες για να επικεντρωθώ σε αυτό.

Ακόμα και τότε όμως ξεκίνησε σαν πλάκα και σιγά-σιγά ανακάλυψα ότι μπορούσα να ολοκληρώσω ένα
μυθιστόρημα.

Με τις αδυναμίες του σίγουρα. Αλλά ήταν μια μεγάλη ιστορία με αρχή, μέση και τέλος. Και ήμουν πολύ
υπερήφανος και χαρούμενος που τα κατάφερα. Για χρόνια όμως δεν το είχα πει σε κανέναν.

Χ.Ν. Πως ένιωσες όταν εκδόθηκε το πρώτο σου βιβλίο βλέποντας ουσιαστικά τις σκέψεις σου να αποκτούν υπόσταση και μάλιστα κρατώντας της στα χέρια σου;

Σ . Κ Ήταν ένα περίεργο συναίσθημα. Στην αρχή μού φαινόταν σαν ψέμα. Χαρά ανάμεικτη με αμηχανία.
Μια απορία για το τι πρέπει να κάνω στη συνέχεια.

Όταν μου ζητούσαν φίλοι και γνωστοί να τους μιλήσω για αυτό, δυσκολευόμουν πολύ. Με ενθάρρυναν όμως και σιγά-σιγά ανοίχτηκα και μπόρεσα να εκφράσω τις σκέψεις μου πιο άνετα.

 

Χ.Ν. Ποιο ήταν το αγαπημένο σου βιβλίο ως έφηβος-η;

Σ.Κ  Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών. Μπορεί να μην είναι μια πρωτότυπη επιλογή, αλλά αποτελεί τη Βίβλο όσων αγαπούν τη φαντασία και παρόλοπου κάποιοι λένε ότι το ύφος γραφής του καθηγητή είναι πλέον ξεπερασμένο, για εμένα εκείνα τα χρόνια ήταν μια πραγματική αποκάλυψη.

 

Χ.Ν . Είσαι αισιόδοξος  ως άνθρωπος;  Πιστεύεις στα happy ends;

Σ.Κ  Γενικώς προσπαθώ να μην πολυσκέφτομαι πώς θα πάνε τα πράγματα για να μην αγχώνομαι χωρίς λόγο.

Οπότε δεν ξέρω σε ποια κατηγορία ανήκω.

Όμως μου αρέσει όταν οι ιστορίες έχουν ένα κάπως γλυκόπικρο τέλος. Να έχει έρθει ο θρίαμβος για τον πρωταγωνιστή, αλλά με κάποιο τίμημα.

Όχι φτηνά και εύκολα. Σε καμία περίπτωση δε μου αρέσει όμως στο τέλος να θριαμβεύει το
κακό.

Τέτοιες ιστορίες με εκνευρίζουν.

 

Χ.Ν. Έχεις κάποια απάντηση σε όσους κατατάσσουν τα βιβλία σε κατηγορίες με επίθετα όπως “ελαφριά” ή “γυναικεία” λογοτεχνία;

Σ.Κ  Αυτοί είναι όροι πολύ γενικοί και ίσως δοσμένοι με κάποια κακεντρέχεια. Το κάθε βιβλίο είναι διαφορετικό από το άλλο και δεν μπορούμε έτσι εύκολα να τα τσουβαλιάζουμε όλα.

Ο κάθε συγγραφέας έχει κάτι να προσφέρει και ο αναγνώστης μπορεί να αποφασίσει τι του αρέσει και τι όχι.

Αν αποφασίσουν οι άνθρωποι να διαβάσουν περισσότερο, ας είναι και “ελαφριά” η λογοτεχνία που θα επιλέξουν.

 

Χ.Ν . Υπάρχει κάποιο βιβλίο που σου άλλαξε τη ζωή;

Σ.Κ Όπως έχω ήδη  αναφέρει, το Χόμπιτ με έκανε να λατρέψω τη φαντασία και να αναζητήσω παρόμοια αναγνώσματα.

Όταν αποφάσισα να αρχίσω να γράφω πιο σοβαρά, ήταν αυτό το πεδίο της λογοτεχνίας με το
οποίο αποφάσισα να ασχοληθώ.

Σε μεγάλο βαθμό, αυτό οφείλεται στο Χόμπιτ.

 

Χ.Ν  . Ποια είναι η πιο περίεργη δουλειά που έχεις κάνει αν φυσικά υπάρχει, πέρα από το συγγραφικό κομμάτι;

Σ.Κ  Δεν ξέρω αν ήταν η πιο περίεργη αλλά σίγουρα ήταν η πιο απαιτητική. Κάποτε εργαζόμουν ως καθηγητής αγγλικών.

Θέλει πολύ κουράγιο να αντιμετωπίζεις κάθε μέρα μια τάξη παιδιών που το καθένα έχει
τις ιδιαιτερότητές του.

Πέρα από το άγχος και την κούραση όμως έχω να θυμάμαι και πολλές όμορφες στιγμές.

 

Χ.Ν  . Θεωρείς πως θα μπορούσε να συνδυαστεί μια “κλασική” δουλειά με τη συγγραφή βιβλίων;

Σ.Κ  Αυτό εξαρτάται από τις φιλοδοξίες του καθενός.  Αν κάποιος θέλει να είναι στο προσκήνιο θα πρέπει να εκδίδει συχνά.

Κάθε χρόνο ή και συχνότερα. Με εργασία πλήρους  ωραρίου αυτό είναι πολύ δύσκολο.

Από την άλλη μια τέτοια δουλειά σε απελευθερώνει δημιουργικά, γιατί γράφεις ό,τι αρέσει σε εσένα και όχι αυτό που υποπτεύεσαι ότι μπορεί να πουλήσει.

Δεν εξαρτάσαι από την εμπορική επιτυχία του βιβλίου και αυτό έχει πολλά πλεονεκτήματα.

 

Χ.Ν . Ποιο είναι το μότο ζωής σου;

Σ.Κ  Δεν έχω κάποιο αλλά γενικώς προσπαθώ να βρω μια ισορροπία ανάμεσα στα “θέλω” και στα
“πρέπει”. Μέχρι τα 80 μπορεί να τα έχω καταφέρει.

 

Χ.Ν . Θα ήθελες να πεις κάτι στους αναγνώστες που σνομπάρουν και δεν διαβάζουν ελληνική λογοτεχνία;

Σ.Κ Δε φταίνε αποκλειστικά οι αναγνώστες. Η προώθηση των έτοιμων ονομάτων από το
εξωτερικό που πουλάνε, γίνεται σε τέτοιο βαθμό από τους εκδοτικούς οίκους, που δίνεται στο κοινό η εντύπωση ότι δεν υπάρχει αξιόλογη ελληνική λογοτεχνία. Λίγοι και μικροί εκδοτικοί οίκοι προωθούν και στηρίζουν νέους Έλληνες συγγραφείς  και προσπάθειες να συνεχιστούν, γιατί υπάρχουν
πραγματικά αξιόλογοι συγγραφείς στη χώρα μας που περιμένουν κάποιος να τους δώσει μια ευκαιρία.

 

Χ.Ν. Χάρτινο βιβλίο, ψηφιακό βιβλίο, ή ένας συνδυασμός τους;

Σ.Κ  Συνδυασμός, γιατί ανάλογα με το μέρος και τη στιγμή, ο κάθε τύπος βιβλίου έχει πλεονεκτήματα έναντι των υπολοίπων.

Στην άνεση του σπιτιού, σίγουρα το έντυπο είναι προτιμότερο. Στις συγκοινωνίες ή σε κάποια αίθουσα αναμονής όμως, μια διακριτική συσκευή ανάγνωσης ψηφιακών βιβλίων βολεύει πολύ
περισσότερο.

Και τα ακουστικά βιβλία στο αυτοκίνητο είναι ένας πολύ καλός τρόπος να χαλαρώσεις και να απολαύσεις το ατελείωτο αθηναϊκό μποτιλιάρισμα.

Επίσης, μια δερματόδετη έκδοση μπορεί να αποτελέσει ένα πολύ ωραίο δώρο ή απλά να
στολίζει τη δική μας βιβλιοθήκη.

Χ.Ν  . Ηλεκτρονικές, online πωλήσεις και ψηφιακά βιβλιοπωλεία: πόσο μπορούν να σταθούν όλα αυτά στην Ελλάδα, με δεδομένη την κρίση και τη δυσπραγία του αναγνωστικού κοινού;

Σ.Κ Είναι πολύδύσκολα τα πράγματα στην ελληνική αγορά και αυτό έχει επηρεάσει πολλά παραδοσιακά βιβλιοπωλεία.

Ο κόσμος έχει αρχίσει να στρέφεται σιγά-σιγά και στα ηλεκτρονικά αλλά σίγουρα το αναγνωστι κό κοινό είναι μικρό και η αγοραστική του δύναμη περιορισμένη.

Δε νομίζω πάντως ότι θα δούμε την πλήρη επικράτηση των ηλεκτρονικών καταστημάτων. Πάντα θα
υπάρχουν εκείνοι που θα θέλουν να μπουν στο βιβλιοπωλείο, να ξεφυλλίσουν και να χαζέψουν. Είναι μια ιεροτελεστία και δεν πρέπει να τη χάσουμε.

 

Χ.Ν . Ποια ήταν η πιο χρήσιμη συμβουλή που σου έχουν δώσει επάνω στην συγγραφή;

Σ.Κ Ξεκίνα να γράφεις ό,τι σου κατέβει χωρίς να σταματάς και διόρθωσέ τα αργότερα. Αν διακόψεις τη ροή της σκέψης σου για να βελτιώσεις κάποια φράση ή να βρεις το ιδανικό συνώνυμο, χάθηκε το παιχνίδι.

Είναι μια αρκετά κοινή συμβουλή που ακούω συχνά.

 

Χ.Ν . Πες μας ένα βιβλίο που έχεις διαβάσει πολλές φορές (και γιατί).

Σ.Κ  Το Ready Player One του Ernest Cline. Έχει μέσα τόσες πολλές αναφορές από κόμικ και κινούμενα σχέδια της δεκαετίας του 80 που νιώθω κάθε φορά σαν να με ταξιδεύει στην παιδική μου
ηλικία.

Βέβαια, πέρα από αυτό είναι και μια τρομερή ιστορία.

 

Χ.Ν. Υπάρχει κάτι που να θαυμάζεις σε άλλους συγγραφείς και που θα ήθελες να το είχες;

Σ.Κ Πολλά πράγματα. Λυρισμό, περιγραφές που να σε συνεπαίρνουν, κοφτερούς διαλόγους, καυστικό χιούμορ, απίθανες ανατροπές, μαγευτική κοσμοπλασία…

Χ.Ν . Ποιο είναι το βιβλίο για το οποίο αισθάνεσαι ένοχος που για οποιοδήποτε λόγο ως τώρα δεν έχεις καταφέρει ακόμα να διαβάσεις;

Σ.Κ  Γενικώς δεν έχω ασχοληθεί αρκετά με τους κλασικούς.
Δεν ξέρω αν αισθάνομαι ένοχος, αλλά πιστεύω ότι αφού ασχολούμαι με το γράψιμο, η ανάγνωση κάποιων κλασικών έργων θα ήταν ωφέλιμη.

Χ.Ν. Εάν δεν ήσουν συγγραφέας, θα ήσουν…

Σ.Κ   Μικρός έπαιζα πιάνο και κάποια στιγμή δοκίμασα και την κιθάρα, αλλά δεν είχα την
απαιτούμενη υπομονή για να ασχοληθώ σοβαρά. Και μουσικός αν γινόμουν όμως, θα με ενδιέφερε κυρίως η σύνθεσηπρωτότυπου υλικού. Είναι και η μουσική ένα πολύ ωραίο μέσο για να πεις ιστορίες.

Χ.Ν. Θεωρείς πως ένας νόμος που έχει ξεπεραστεί για τα πλαίσια μιας σύγχρονης κοινωνίας πρέπει να αλλάζει;

Σ. Κ  Βέβαια. Η ζωή είναι γεμάτη μεταβολές και νέα δεδομένα.

Πρέπει συνεχώς να προσαρμοζόμαστε σε νέες πραγματικότητες και να επαναπροσδιορίζουμε τις ανάγκες και τους στόχους μας.

Το ίδιο ισχύει και για τους νόμους που πρέπει να καλύπτουν τις ανάγκες της κοινωνίας και να επιλύουν τα αναδυόμενα προβλήματα.

 

Χ.Ν . Αυτό που χρειάζεται ο κόσμος είναι περισσότερους σταθερούς ή ιδεαλιστές πολίτες;

Σ.Κ Χρειάζονται και οι δύο κατηγορίες. Άλλοτεείναι καλό να μπορούμε να πετάμε στα σύννεφα, αλλά κάποτε πρέπει να προσγειωνόμαστε για να αντιμετωπίσουμε τη σκληρή πραγματικότητα.

Χ.Ν . Υπάρχει κάποιο ασυνήθιστο πάθος ή χόμπι που έχεις και θα ήθελες να το μοιραστείς μαζί μας;

Σ.Κ  Όλα τα χόμπι μου είναι αρκετά συνηθισμένα, αλλά ίσως δεν ταιριάζουν πολύ με την ηλικία μου.
Αρχίζει και απενοχοποιείται πάντως η ενασχόληση με κόμικ, anime κτλ από άτομα 40+. Άρα όλα καλά.

Χ.Ν . Υπάρχει ιδανική στιγμή για να γράψει κάποιος;

Σ.Κ   Για εμάς τους γονείς είναι όταν κοιμούνται τα παιδιά.

Γενικότερα όμως χρειάζεται ησυχία, άνεση και ξεκούραστο μυαλό. Αυτά όμως είναι πράγματα που σπανίως έχουμε στις ζωές μας.

Επομένως γράφεις όποτε μπορείς. Χωρίς να περιμένεις την ιδανική στιγμή, την έμπνευση, την επιφοίτηση ή οτιδήποτε άλλο έχει συνδεθεί με την παραγωγικότητα του καλλιτέχνη.

Χ.Ν  . Όταν σε κρίνουν άδικα για κάτι που δεν έχεις κάνει αισθάνεσαι κάποιας μορφής ενοχή;

Σ.Κ   Πάντα αισθάνομαι ότι θα μπορούσα να κάνω περισσότερα και καλύτερα πράγματα. Πρέπει όμως η ενοχή να σε ωθεί στη δημιουργία και όχι στην παραίτηση.

Χ.Ν  . Αν τύχει και γραφτεί ένα άδικο άρθρο για εσένα και τα έργα σου, έχεις περισσότερο την τάση να το ξεχάσεις;

Σ.Κ   Να σε πληγώσει; ή να αισθανθείς πως θα φάει η μύγα σίδερο και το κουνούπι ατσάλι;
Πάντα προσπαθώ οποιαδήποτε κριτική να τη χρησιμοποιώ για καλό.

Να διαπιστώσω αν μπορεί να με βελτιώσει και αν έχει κάποια βάση.

Αν γραφτεί κάτι αρνητικό που είμαι σίγουρος ότι δεν ισχύει και είναι απλά η αυθαίρετη γνώμη του αρθρογράφου, τότε μπορεί να εκνευριστώ στιγμιαία, αλλά όχι να πληγωθώ.

Επίσης ποτέ δεν έχω έρθει σε αντιπαράθεση με κάποιον που μου έκανε αρνητική κριτική. Το ευχαριστώ που μπήκε στον κόπο να σχολιάσει το βιβλίο μου και προχωρώ παρακάτω.

 

Χ.Ν . Πολλοί τραγουδάνε στο μπάνιο! Εσύ Διαβάζεις……. η τραγουδάς;

Σ.Κ  Σκέφτομαι πώς στο καλό θα ξεπεράσει ο ήρωάς μου όλες αυτές τις αντιξοότητες που έχω πετάξει στο διάβα του, ώστε να έχουμε το happy end που λέγαμε προηγουμένως.

Χ.Ν  . Θεωρείς πως η χρήση βίας είναι ορισμένες φορές απαραίτητη επειδή δεν είναι πάντοτε εφικτό να πετύχει κανείς αυτό που θέλει σταδιακά, με λογικές μεθόδους;

Σ.Κ Πρέπει να είναι πάντα η τελευταία λύση, όταν όλες οι άλλες μέθοδοι επίλυσης έχουν αποτύχει και σε πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις, που κινδυνεύει η σωματική ακεραιότητα κάποιου ή που καταπατώνται τα δικαιώματά του.

Όμως πολύς κόσμος ερμηνεύει αυτές τις περιπτώσεις κατά το δοκούν και προχωρά σε πράξεις βίας
νομίζοντας ότι πράττει κάτι το ηθικό.

Χρειάζεται πολύ μεγάλη προσοχή και κριτική σκέψη, γιατί συνήθως αυτά τα άτομα γίνονται υποχείρια δόλιων ανθρώπων που τους χρησιμοποιούν για δικό τους όφελος και όχι για κάποιον ιερό σκοπό.

 

Χ.Ν. Αν έβλεπες ένα πεφταστέρι, τι ευχή θα έκανες;

Σ.Κ  Να αναγνωριστούν οι προσπάθειες των Ελλήνων συγγραφέων πουαξίζουν να βγουν από την αφάνεια και να κερδίσουν το σεβασμό πρώτα των συμπατριωτών μας και αργότερα του κόσμου.